EXCIMER LAZER:

Excimer lazer, özellikle göz hastalıklarının tedavisinde kullanılan, ultraviyole ışık teknolojisine dayalı hassas bir lazer sistemidir. Bu teknoloji, kornea dokusunu mikron düzeyinde buharlaştırarak yeniden şekillendirmeye imkân tanır ve özellikle refraktif cerrahide devrim niteliğinde bir gelişme olarak kabul edilir. Excimer lazer, başlıca miyopi, hipermetropi ve astigmatizma gibi kırma kusurlarının düzeltilmesinde kullanılmaktadır.

Bu akademik makalede excimer lazerin tanımı, teknolojik özellikleri, uygulama alanları, avantajları, riskleri ve klinik sonuçları kapsamlı şekilde ele alınacaktır.

Excimer Lazer Nedir?

Excimer lazer, genellikle argon-florür (ArF) gaz karışımıyla çalışan ve 193 nm dalga boyunda ultraviyole ışık üreten bir lazer türüdür. Bu ışık, kornea yüzeyindeki moleküler bağları kırarak doku kaybına yol açar; bu işlem “ablasyon” olarak adlandırılır. Fotokimyasal bir etkiyle çalıştığından dolayı, termal hasar oluşturmaz ve yüksek hassasiyetle korneal dokuyu şekillendirebilir.

Teknolojik Özellikleri

• Dalgaboyu: 193 nm (ultraviyole bantta)
• Enerji yoğunluğu: 120-180 mJ/cm²
• Ablasyon hassasiyeti:25 mikron seviyelerinde
• Lazer atım süresi: Nanosanisaniyeler düzeyinde

Uygulama Alanları

Excimer lazer, oftalmoloji başta olmak üzere çeşitli tıbbi alanlarda kullanılmaktadır. Başlıca uygulama alanları şunlardır:

Refraktif Cerrahi

• LASIK (Laser-Assisted In Situ Keratomileusis): Kornea flebi kaldırıldıktan sonra excimer lazer ile stromal yüzey yeniden şekillendirilir.
• PRK (Photorefractive Keratectomy): Epitel dokusu kaldırılarak excimer lazer direkt olarak kornea yüzeyine uygulanır.
• LASEK ve Epi-LASIK: PRK’nın varyantlarıdır ve epitelin korunması amaçlanır.

Keratektazi Tedavisi

Korneal incelme ve şekil bozuklukları olan hastalarda, excimer lazer tedavisi cross-linking yöntemiyle kombine edilerek uygulanabilir.

Kornea Düzensizliklerinin Giderilmesi

Travma, enfeksiyon ya da cerrahi sonrası oluşan korneal yüzey bozukluklarında yüzey düzleştirme amaçlı kullanılır.

Avantajları

• Yüksek hassasiyet: Mikron düzeyinde doku ablasyonu
• Düşük termal hasar: Fotokimyasal mekanizma sayesinde çevre dokular korunur
• Kalıcı sonuçlar: Refraktif hataların kalıcı düzeltilmesi
• Hızlı iyileşme: Özellikle LASIK uygulamalarında hızlı görme rehabilitasyonu

Riskler ve Komplikasyonlar

Her cerrahi işlemde olduğu gibi excimer lazer uygulamalarında da bazı komplikasyonlar görülebilir:

• Göz kuruluğu: Özellikle ilk birkaç ayda sık görülür
• Haze (bulanıklık): PRK sonrası epitel iyileşmesine bağlı oluşabilir
• Regresyon: Zamanla düzeltilmiş kırma kusurunun geri dönmesi
• Ektazi: Aşırı doku ablasyonu sonrası korneal zayıflama
• Gece görme problemleri: Haleler ve ışık saçılmaları

Klinik Başarı ve Hasta Memnuniyeti

Yapılan birçok klinik çalışma, excimer lazerle tedavi edilen hastalarda %95’in üzerinde başarılı görme düzeylerine ulaşıldığını göstermektedir. Ancak uygun hasta seçimi, preoperatif değerlendirme ve cerrahın deneyimi bu başarıda belirleyici faktörlerdir.

Excimer Lazer Sonrası Takip ve Bakım

• Antibiyotikli ve kortikosteroidli damlalar kullanılır
• Göz ovuşturulmamalıdır
• UVA/UVB koruyucu gözlük takılması önerilir
• İlk hafta fiziksel aktivitelerden kaçınılmalıdır
• Doktor kontrollerine düzenli olarak gidilmelidir

Sık Sorulan Sorular (SSS)

Excimer lazer kimlere uygulanabilir? 18 yaşını doldurmuş, son bir yılda göz numarası değişmemiş ve yeterli kornea kalınlığına sahip bireylere uygulanabilir.

İşlem ağrılı mıdır? Hayır. İşlem öncesi damla ile lokal anestezi uygulanır.

Sonuçlar kalıcı mıdır? Evet. Ancak yaşa bağlı gelişen presbiyopi gibi durumlar zamanla gözlük ihtiyacını doğurabilir.

İyileşme süresi ne kadardır? LASIK’te genellikle 1-2 gün, PRK’da 3-7 gün arasında değişir.